Oorspronkelijk was Culemborg een handelsdorp, gelegen bij aan de rivier de Lek en het stroompje de Meer.
Culemborg stond in die tijd bekend om de vee- en jaarmarkten. De huidige wekelijkse markt op dinsdag is daar een overblijfsel van.
Na het ontvangen van stadsrechten (1318) werd Culemborg een vrijstad. Stadsmuren, poorten en grachten werden gebouwd om bendes en vijandelijke troepen buiten de stad te houden.
Het Elisabeth Weeshuis (herenstraat 29) is één van de oudste gebouwen uit Culemborg. De schatrijke en kinderloze Vrouwe Elisabeth, gravin van Culemborg, liet het grootste deel van haar vermogen na aan de armen van de stad. Met het deel van het geld werd het Elisabeth Weeshuis gebouwd. In het huis woonde nog tot 1952 weeskinderen. Tegenwoordig is er een museum en bibliotheek gevestigd.
Culemborg telt vandaag de dag nog meer dan honderd rijksmonumenten. Het Genootschap Voet van Oudheusden leidt u graag per voet of fiets rond langs deze monumenten.
Naast de historische binnenstad is Culemborg ook aantrekkelijk op cultureel en recreatief gebied. Er is een mooi theater en er zijn leuke restaurantjes en gezellige activiteiten (bijvoorbeeld Lek Art, Culemborg Blues, de Oldtimerrit, Open Monumentendag en Culemborg Bijvoorbeeld). Daarnaast kunt u in de uiterwaarden (bij de Lek) heerlijk wandelen, fietsen, schaatsen, varen en zwemmen.
Tevens kunt u overnachten in een van de kamers van het pension ‘De Appelgaard’, gelegen aan de rivier de Lek, achter de dijk en verscholen in een authentieke boomgaard. Kortom; de ideale verblijfplaats voor rust en ontspanning!